Tarih ve estetik filozofu, şair Yahya Kemal’in 64’üncü vefat yıl dönümü

Asıl ismi Ahmed Agah olan Yahya Kemal Beyatlı, Üsküp Belediye Lideri Nişli İbrahim Naci Beyefendi ile şair Leskofçalı Galib’in yeğeni Nakiye Hanım’ın oğlu olarak Makedonya’nın Başşehri Üsküp’te, 2 Aralık 1884’te hayata gözlerini açtı.

Daha sonra şiirlerine de yansıyacak olan Üsküp’teki Rakofça çiftliğinde çocukluk yıllarını geçiren Beyatlı, özel Mekteb-i Edep’te eğitim gördü ve 1892’de Üsküp İdadisi’ne girdi.

Yahya Kemal Beyatlı, İshak Beyefendi Camii Medresesi’nde Arapça ve Farsça dersleri aldı.

Ailesiyle 1897’de Selanik’e taşınan usta şair, annesinin vefatının akabinde babasının evlenmesi münasebetiyle Üsküp’e geri döndü, sonrasında yine Selanik’e gönderildi.

Beyatlı, 1902’de İstanbul’da Vefa Lisesi’ne devam etti, 1903’te ise Jön Türk olma hevesiyle Paris’e giderek bir yıl kadar Fransa’daki Meaux okuluna devam etti.

Siyasal bilgiler yüksek okuluna başladığı 1904’te Jön Türklerle ilişki kuran Beyatlı; Ahmet İstek, Abdullah Cevdet ve Samipaşazade Sezai üzere periyodun ünlü isimleriyle tanıştı.

Sayfa: 112

“Bir düşünür olarak Yahya Kemal”

Prof. Dr. Ömer Özden, birden fazla insanın Yahya Kemal’i yalnızca şair olarak bildiğini belirterek, “Yahya Kemal’in bir düşünür olduğu hatta bir tarih, estetik filozofu olduğunu hiçbirimiz düşünmeyiz, hatta yakınına bile yaklaştırmayız. Ama bizim filozoflarımızdan, mütefekkirlerimizden bir tanesi Yahya Kemal’dir.” sözlerini kullanmıştı.

“Şu kopan fırtına Türk ordusudur”

“Şu kopan fırtına Türk ordusudur ya Rabbi, / Senin uğrunda ölen ordu budur ya Rabbi, / Ta ki, yükselsin ezanlarla müeyyed namın / Galib et, zira bu son ordusudur İslam’ın /” gibi unutulmaz mısralara imzasını atan Yahya Kemal Beyatlı’nın 64’üncü mevt yıl dönümü. Yahya Kemal’i sevgi ve hürmetle anıyoruz…

Ünlü şair, 1 Kasım 1958’de İstanbul’da hayatını kaybetti.

Ruhu şad olsun…

Sessiz Gemi

Yahya Kemal Beyatlı’nın en ünlü şiiri elbet Sessiz Gemi’dir. Bu hoş şiiri bir sefer daha hatırlayalım…

Artık demir almak günü gelmişse zamandan

Meçhule giden bir gemi kalkar bu limandan
Hiç yolcusu yokmuş üzere alır yol
Sallanmaz o kalkışta ne mendil ne de bir kol

Birçok giden mutlu ki yerinden
Çok yıllar geçti çok yıllar geçti
Dönen yok seferinden

Biçare Gönüller
Ne giden son gemidir bu
Hicranlı hayatın ne de son matemidir bu
Dünyada sevilmiş ve seven beyhude bekler
Bilmez ki, giden sevgililer dönmeyecekler

Birçok giden mutlu ki yerinden
Çok yıllar geçti çok yıllar geçti
Dönen yok seferinden

Şiirle başlayan edebi hayat

Gerçek ismi Ahmed Agâh olan Yahya Kemal, Üsküp Belediye Lideri Nişli İbrahim Naci Beyefendi ve şair Leskofçalı Galib’in yeğeni olan Nakiye Hanım’ın oğlu olarak dünyaya geldi.

Yahya Kemal Beyatlı, çocukluk yıllarını, Üsküp’te kaleme aldığı şiirlerine de yansıttığı Rakofça çiftliğinde geçirdi.

İlköğrenimini özel Mekteb-i Edep’te tamamlayan Beyatlı, 1892’de Üsküp İdadisi’ne girdi. Tıpkı vakitte İshak Beyefendi Camii Medresesi’nde Arapça ve Farsça dersleri alan Beyatlı, 1897’de ailesiyle birlikte Selanik’e taşındı.

Ünlü isimlerle yakınlık kurdu

1903’te Paris’e giden Beyatlı, çeşitli eğitimler alarak, Fransızca bilgisini geliştirdi. 1904’te siyasal bilgiler yüksek okuluna girdikten sonra “Jön Türkler” olarak da tabir edilen Genç Osmanlılarla bağ kuran Beyatlı; Ahmet İstek, Abdullah Cevdet, Samipaşazade Sezai, Prens Sabahettin üzere devrin ünlü şahıslarıyla tanıştı.

Öğretmenlik hayatı

Şefik Hüsnü ve Abdülhak Şinasi Hisar’la arkadaşlık kuran Beyatlı, 1912’de İstanbul’a döndü. Usta muharrir, 1913’te Darüşşafaka’da edebiyat ve tarih öğretmenliği yaptı ve Medresetü’l Vaizin’de uygarlık tarihi dersi verdi.

Mütarekeden sonra “Âti”, “İleri”, “Tevhid-i Efkâr”, “Hakimiyet-i Milliye” isimli mecmualarda yazı yazdı.

Mlli Çabayı destekleyen yazar

Arkadaşlarıyla “Dergâh” mecmuasını kuran Yahya Kemal, edebiyatçılığının yanı sıra, siyasi hayatıyla da faal bir rol üstlenerek yazılarıyla Ulusal Gayret’i destekledi.